ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଭାରତରେ ପୁରୁଷଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ ହେଲା ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା - NFHS-5 ସର୍ଭେ
ଭାରତରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅନୁପାତରେ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି । ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ 1000 ପୁରୁଷ ପ୍ରତି 1020 ମହିଳା ହୋଇଛନ୍ତି ।
ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଭାରତରେ ପୁରୁଷ ଏବଂ ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅନୁପାତରେ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହୋଇଛି । ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ 1000 ପୁରୁଷ ପ୍ରତି 1020 ମହିଳା ହୋଇଛନ୍ତି । ଏଥି ସହିତ ଅନେକ ରାଜ୍ୟରେ ଶିଶୁ କନ୍ୟାଙ୍କର ଜନ୍ମ ହାର ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିସ୍ଫୋରଣର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି ।
ଜାତୀୟ ପରିବାର ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ (NFHS / ଜାତୀୟ ପରିବାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ -5) ର ପଞ୍ଚମ ରାଉଣ୍ଡରୁ ଏହି ସୂଚନା ବାହାରିଛି । ଯାହା ଅନୁଯାୟୀ, 2015-16 ତୁଳନାରେ ଦେଶରେ ଲିଙ୍ଗ ଅନୁପାତ 10 ପଏଣ୍ଟରେ ଉନ୍ନତ ହୋଇଛି । ଏହାପୂର୍ବରୁ, 2015-16 ରେ କରାଯାଇଥିବା ଜାତୀୟ ପରିବାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ -4 ରେ 1000 ପୁରୁଷ ପ୍ରତି 991 ମହିଳା ଥିଲେ ।
ଜାତୀୟ ପରିବାର ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ -5 ରୁ ଆଉ ଏକ ଭଲ କଥା ହେଉଛି ଯେ ନିଜସ୍ୱ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ ଥିବା ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା 25% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ 78.6% ମହିଳା ସେମାନଙ୍କ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ ପରିଚାଳନା କରୁଛନ୍ତି । ଯେତେବେଳେ କି, 2015-16 ରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ମାତ୍ର 53% ଥିଲା । ଏହି ସମୟରେ, 43.3% ମହିଳାଙ୍କ ନାମରେ କିଛି ସମ୍ପତ୍ତି ଅଛି, ଯେତେବେଳେ କି 2015-16 ରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ମାତ୍ର 38.4% ଥିଲା ।
ଜାତୀୟ ପରିବାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ -5 ଅନୁଯାୟୀ, ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଭାରତର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟାରେ 1000 ପୁରୁଷ ପ୍ରତି ମହିଳାଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା 1020 କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଏହାପୂର୍ବରୁ, 2015-16 ରେ କରାଯାଇଥିବା ଜାତୀୟ ପରିବାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ -4 ରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା 1000 ପୁରୁଷ ପ୍ରତି 991 ମହିଳା ଥିଲା । ଅନ୍ୟ ଏକ ଭଲ କଥା ହେଉଛି ସମୁଦାୟ ଜନସଂଖ୍ୟା ସହିତ ଲିଙ୍ଗ ଅନୁପାତ ସହର ଅପେକ୍ଷା ଗ୍ରାମରେ ଭଲ ରହିଛି । ଗ୍ରାମଗୁଡିକରେ ପ୍ରତି 1000 ପୁରୁଷଙ୍କ ପାଇଁ 1037 ଜଣ ମହିଳା ଥିବାବେଳେ ସହରରେ କେବଳ 985 ଜଣ ମହିଳା ଅଛନ୍ତି । ବୁଧବାର ଦିନ ପ୍ରକାଶିତ ଜାତୀୟ ପରିବାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ -5 ରେ ଏହି ଆକଳନ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି ।
କେନ୍ଦ୍ର
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ
ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ
ଦ୍ୱାରା
ପ୍ରକାଶିତ
ଜାତୀୟ
ପରିବାର
ଏବଂ
ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ
ସର୍ବେକ୍ଷଣ
(NFHS)
ର
ପଞ୍ଚମ
ରାଉଣ୍ଡ
ମଧ୍ୟ
ପ୍ରକାଶ
କରିଛି
ଯେ,
15
ବର୍ଷରୁ
କମ୍
ଜନସଂଖ୍ୟାର
ଅଂଶ,
ଯାହାକି
2005-06
ମସିହାରେ
34.9%
ଥିଲା,
2019-
21
ରେ
26.5%
କୁ
ହ୍ରାସ
ପାଇଛି
।
ନିଶ୍ଚିତ
କରିବାକୁ,
NFHS
ହେଉଛି
ଏକ
ନମୁନା
ସର୍ବେକ୍ଷଣ,
ଏବଂ
ଏହି
ସଂଖ୍ୟାଗୁଡିକ
ବୃହତ
ଜନସଂଖ୍ୟା
ପାଇଁ
ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ
କି
ନୁହେଁ
ତାହା
ପରବର୍ତ୍ତୀ
ଜାତୀୟ
ଜନଗଣନା
ସମୟରେ
ନିଶ୍ଚିତ
ଭାବରେ
କୁହାଯାଇପାରେ,
ଯଦିଓ
ଏହା
ସମ୍ଭବତଃ
ଅନେକ
ରାଜ୍ୟ
ଏବଂ
କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ
ଅଞ୍ଚଳ
ଏହି
କ୍ଷେତ୍ରରେ
ଘଟିବ
।
ସର୍ବଶେଷ
ଆକଳନରୁ
ଜଣାପଡିଛି
ଯେ
1990
ମସିହାରେ
ନୋବେଲ
ପୁରସ୍କାର
ବିଜେତା
ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ
ଅମୃତ୍ୟ
ସେନଙ୍କ
ଦ୍ୱାରା
ଭାରତକୁ
"ନିଖୋଜ
ମହିଳା"
ଥିବା
ଦେଶ
ବୋଲି
କୁହାଯାଇପାରିବ
ନାହିଁ
।
ସେହି
ସମୟରେ,
ଭାରତରେ
ପ୍ରତି
1000
ପୁରୁଷଙ୍କ
ପାଇଁ
927
ଜଣ
ମହିଳା
ଥିଲେ
।
2005-06 ମସିହାରେ କରାଯାଇଥିବା ଜାତୀୟ ପରିବାର ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ (NFHS) ର NFHS-3 ଅନୁଯାୟୀ, ହାରାହାରି ମହିଳା-ପୁରୁଷ ଅନୁପାତ 1000: 1000 ଅନୁପାତରେ ଥିଲା । ଅବଶ୍ୟ, ଏହା 2015-16 ରେ NFHS-4 ରେ 991: 1000 କୁ ଖସି ଆସିଥିଲା । ଏହା ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ, NFHS କିମ୍ବା ଜନଗଣନାରେ, ଲିଙ୍ଗ ଅନୁପାତ ମହିଳାଙ୍କ ସପକ୍ଷରେ ଦର୍ଶାଇଛି ।
2019 ରୁ 2021 ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଏହି ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଦେଶର 707 ଟି ଜିଲ୍ଲାର 6,50,000 ପରିବାରକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା | ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ସର୍ଭେରେ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ, ଚଣ୍ଡିଗଡ଼, ଛତିଶଗଡ, ହରିୟାଣା, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଦିଲ୍ଲୀର ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀ ଅଞ୍ଚଳ, ଓଡିଶା, ପୁଡୁଚେରୀ, ପଞ୍ଜାବ, ରାଜସ୍ଥାନ, ତାମିଲନାଡୁ, ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡକୁ ସାମିଲ କରାଯାଇଥିଲା ।